Een man wordt oud en valt

   Door middel van een wachtwoord, kan ik inzage krijgen in het dossier van mijn vader. Ik moest hier wel even over nadenken: het is tenslotte zijn behandeling en wat zegt het als ik hierin mee ga lezen? Ik heb het hem maar gevraagd en, natuurlijk, zag hij hierin geen probleem. Gister werd mij gemeld dat hij een lage bloeddruk heeft. De verzorgende kon me niet vertellen hoe laag, maar laag genoeg om controles uit te gaan voeren. Ik bleef even wachten tot ze klaar was en inmiddels bleek zijn bloeddruk alweer een stuk verbeterd. Hij kreeg nog medicatie tegen een hoge bloeddruk, dus het was misschien verstandig om die te stoppen. Die avond besloot ik het dossier te openen. Er wordt gerapporteerd volgens de "soap" methode. Voor de niet-kenners, soap staat voor Subjectief/ Objectief/ Analyse/ Plan. Het is een manier om de rapportage efficiënt uit te voeren door waarnemingen te objectiveren en vervolgens, door een analyse, tot een plan te komen. Het sluitstuk is het zorgleefplan wa

  Het verpleeghuis is een mengeling van zorgwoningen, aanleunwoningen en een revalidatie-afdeling. Aan de rand van het terrein staat wat laagbouw en ik heb begrepen dat hier de woongroepen voor mensen met dementie zijn gevestigd. Je betreedt het pand door een paar dubbele deuren en je staat direct in een immense ruimte. Voor je strekt de brede gang zich verder uit naar de andere kant van het gebouw. Aan je linkerhand ontwaar je een apotheek, een huisartsenpost, een ergotherapeut, logopedist. Rechts is ruimte, veel ruimte en deze staat vol met tafels en stoelen. Ook zie je een receptie en de balie van de receptie loopt door in die van een restaurant. Het restaurant is meestal leeg op enkele mensen na. Vandaag zit er niemand. Het is prachtig weer en de mensen zitten letterlijk tegen de gevel geplakt op tuinstoelen die hier overal klaar staan. Bewoners van het verpleeghuis zitten er veelal in een rolstoel tussen. Zo ook mijn vader. Hij is druk in gesprek met mijn broer. Het is heerlijk in

  Als ik binnen kom, zit mijn vader in zijn rolstoel met zijn rug naar de deur. Zijn blik is naar buiten gericht, maar ik weet dat hij nauwelijks iets ziet. Er klinkt muziek. Ik heb bij hem thuis een, inmiddels antieke Ipod opgediept. Ik vond nog een muziekbox waar de Ipod ingeplaatst kan worden. De Ipod staat vol met zijn muziek: Purcell, Händel, Haydn... Dit geeft gelukkig wat afleiding. Maar hij mist Bach ...  De dagen duren lang. Gelukkig wordt hij iedere ochtend door de fysiotherapeut opgehaald om wat oefeningen te doen. Omdat hij zijn geopereerde been op geen enkele manier mag belasten, zijn de mogelijkheden beperkt, maar deze beweging is voor zijn oude lijf cruciaal. Gelukkig heeft hij sterke armen, zodat hij zichzelf overeind kan houden. Soms komt er iemand binnen waaien ("ze stellen zich hier nooit voor") die over het been begint. Op mijn vraag of hij dan niet de behoefte heeft om te vragen wie die ander is en wat zijn bemoeienis met hem is, wuift hij mijn vraag weg.

  Mijn vader zat in een rolstoel en keek naar buiten. Achter me klonk het lawaai van een radio en naast de kamer van mijn vader bleek een oefenruimte voor de fysiotherapie. Deze was leeg, evenals de brede gangen op de etage.  De ontvangst eerder deze week was beslist vriendelijk geweest. Er kwam direct een verpleegkundige naar ons toe die zich voorstelde. Zij hielp ons met het installeren. Op een vriendelijke, maar zakelijke wijze besprak ze de aanleiding van de opname en vroeg naar de zaken die ze wilde weten. Ze ging duidelijk op efficiënte wijze met haar tijd om, terwijl we geen moment het idee kregen dat ze haastig was. Ondertussen kwam er een fysiotherapeut binnen en deze begon direct mijn vader beet te pakken om hem overeind te zetten, waarbij hij ondersteunt werd door een looprek. De man verbaasde zich over de kracht in de armen van mijn vader.  Ik niet. Ook als jongen lukte het mijn broer en mij nooit om het met armpje drukken van hem te winnen. De fysiotherapeut verontschuldig

     "Goedemorgen, uw vader wordt vandaag over geplaatst naar Woerden...vervoert u hem met uw eigen auto?" Mijn vader is bedlegerig na een beenbreuk en een 5 uur durende hersteloperatie, waarbij de kwaliteit van zijn botstructuur als "nat karton" werd omschreven. Hij mag het been voorlopig op geen enkele manier belasten om te voorkomen dat het opnieuw breekt ... ik val dus even stil na deze vraag... "Hallo?" "Ehm... wat denkt u zelf. Zou het een goed idee zijn om hem met mijn eigen auto te vervoeren?" Nee, dat dacht men niet. Maar de taxi moet u wel zelf betalen. Ik ben opnieuw verbaasd, maar besluit dat dit voor later orde is. Nu eerst maar het vervoer regelen. Stiekem vraag ik me wel af hoe men had gereageerd als ik vrolijk had geroepen dat ik hem wel zelf zou brengen. Ik ben bang dat hier niet eens op was gereageerd. Met alle gevolgen van dien.  Heel bijzonder. Als men in het ziekenhuis klaar is, dan is het ook gewoon echt, helemaal klaar. Maa

   Als de dokter heeft gezegd dat de behandeling klaar is, dan gaat het ook direct erg hard. Maandagochtend werd dit oordeel uitgesproken en 's middags kwam een verpleegkundige melden dat mijn vader woensdag wordt overgeplaatst naar een verpleeghuis in Woerden. Woerden? Daar kent hij niemand en hij woont nota bene tegenover een Gouds verpleeghuis.... De volgende ochtend probeer ik de transferverpleegkundige te bereiken. Dat kost enige moeite, maar uiteindelijk krijg ik ze aan de lijn. Ik ben voorbereid op haar verhaal: het ziekenhuis is klaar en voor revalidatie moet mijn vader nu naar een verpleeghuis. Die is veel meer ingericht op revalideren, dus het is beter voor hem. Ik leg terug dat mijn vader meer is dan een been dat weer moet leren lopen: hij maakt deel uit van een sociaal netwerk en dat zijn veelal ouderen. Voor hen zal de afstand naar Woerden te lastig zijn om te overbruggen. Zeker omdat we nu al weten dat de revalidatie lang zal gaan duren (maanden?), is het toch ook bel

  Gister liep ik op de site van het Groene Hart Ziekenhuis eens door de lijst van medisch specialisten. Het verrast natuurlijk niet dat hier na 23 jaar veel nieuwe gezichten te vinden zijn en dat vele, mij bekende specialisten het ziekenhuis om allerlei redenen hebben verlaten. Wel verrassend vond ik de enorme groei aan specialisten en de samenstelling: het merendeel lijkt op het eerste gezicht vrouwelijk. Een belangrijke tegenstelling tot de periode dat ik in het ziekenhuis rondliep: het vak van medisch specialist was toen nog in belangrijke mate een mannenzaak.  Met alle gevolgen van dien, overigens. Het was een spierballenomgeving en er was ook heel veel politiek. Dit zal nu ongetwijfeld anders zijn, maar in die tijd was het een voortdurend touwtrekken tussen de "snijders" en de "beschouwers", traditioneel (en volgens mij nog steeds) de grootste groepen. Zij verdeelden het budget en dus de investeringen (daar ging het om , naast de toegang tot diagnostische appar

   Hij had er zelf ook geen verklaring voor, waarom het 5 dagen moest duren voordat we iets over de operatie hoorden. Hij gaf ook volmondig toe dat dit geen schoonheidsprijs verdiende. Ik stelde deze openheid op prijs, maar het schuurde dat de specialist een zaalarts op ons had afgestuurd om deze te verwachten kritiek op te vangen. Ik kan het natuurlijk niet interpreteren omdat ik de betreffende orthopeed nog nooit heb gesproken, maar het blijft me verbazen. Dit laat onverlet dat we respect hebben voor het werk van de onzichtbare orthopeed. In heldere bewoordingen leidde de zaalarts ons door de operatie heen en het werd wel duidelijk waarom deze 5 uur had geduurd. Het botweefsel was uitermate zwak gebleken en er was extreem veel bloed verloren gegaan. Een nieuw heupimplementaat was ingebracht, maar dit had heel veel kunstig gepruts vereist om tegelijkertijd ook nog het gebroken bot weer aan elkaar te bevestigen. En nu moeten we tijd als bondgenoot nemen. Nu moeten we er maar op hopen d

  Toen ik werd opgeleid tot verpleegkundige, werd mij dit geleerd vanuit het perspectief van het holisme. Hiermee werd bedoeld dat een mens een ondeelbaar geheel van allerlei facetten is die op de één of andere manier met elkaar samenhangen.  Dit werd filosofisch afgezet tegen Descartes ("ik denk, dus ik besta"), die het lichaam beschouwde als een machine, zonder gedachten of wil. Hij legde hiermee het fundament onder het dualisme en de moderne, westerse geneeskunde heeft hierdoor een enorme vlucht kunnen nemen. Doordat alle onderdelen van het lichaam als losstaande onderdelen van de gehele machine kon worden beschouwd, konden artsen zich ook tot in de diepste details in deze onderdelen verdiepen: de medisch specialist. Een cardioloog weet alles van het hart en haar functies; een longarts van de longen; een nefroloog van de nieren en ga zo maar door. Wat in deze ordening verloren gaat, is de samenhang en zeker als je hier minder concrete facetten zoals de geest en de ziel aan

  Tijd is een vreemd begrip. Om 12.00 uur kreeg ik een telefoontje van de afdeling dat mijn vader richting OK was gegaan. De operatie zou 2 tot 3 uur duren, dus tot 15.00 uur maakte ik me nergens zorgen om. Ik deed online nog verschillende vergaderingen en ik werkte aan enkele notities. Als iemand aan mij vroeg of ik me zorgen maakte, kon ik zeggen dat ik me er niet eens zo enorm mee bezig hield.  Maar na 15.00 uur begon het te knagen. Steeds vaker controleerde ik mijn horloge en het leek wel of deze steeds langzamer ging lopen. Toen ik om 16.30 nog steeds niets had gehoord, belde ik de afdeling. Vriendelijk vertelde de verpleegkundige mij dat ze echt bellen als hij weer op de afdeling is. En nee, hij was er nog niet. En nee, ze kon niets zeggen over het hoe of wat. Om 18.00 uur ging de telefoon en, hoe kreeg ik het voor elkaar, ik pakte deze net te laat op. Gelukkig ging vrijwel onmiddellijk mijn gsm over en ik kreeg iemand van het ziekenhuis aan de lijn. Een verpleegkundige van de in

  Morgen om een uur of twaalf gaat het gebeuren. Twee weken nadat mijn vader is gevallen, staat er een operatieploeg voor hem klaar en gaan ze proberen de breuk te herstellen. Ik kijk mijn vader aan en vraag hem of hij ertegen op ziet.  Totaal niet. Ik had geen ander antwoord verwacht. Hij heeft voor deze oplossing gekozen en dit zal dus het pad zijn dat hij gaat. Geen twijfels meer. Hij ligt ongeschoren in bed. Dat is vreemd want ik heb hem nog nooit ongeschoren gezien.  Vergeten. Hij pakt zijn scheerapparaat en haalt deze over zijn gezicht heen. Mirte, mijn jongste dochter komt binnen. Ze maken grapjes met elkaar. Ik kijk naar mijn vader en zie een oude, kwetsbare man in bed liggen. Hij maakt zich sterk, zoals hij zich altijd sterk maakt. Hij is van de generatie dat mannen niet mochten huilen. Sterker, over gevoelens werd bij hem thuis niet gesproken. Als kind dacht ik wel eens dat mijn vader boos was wanneer hij met ons zijn gevoelens wilde delen. Hij zat dan verkrampt op zijn stoel