Een man wordt oud en valt

  Vanmorgen las ik in de Volkskrant een uitgebreid artikel over de mogelijkheden van een digitale dokter. Een diagnose kan dan worden gesteld door een programma dat door middel van hierop getrainde algoritmes de klachten verwerkt. Sterker, het gebeurt al, aldus het artikel. En blijkbaar ook nog redelijk adequaat. Redelijk? Nou ja, er wordt nog wel eens iets gemist, maar, zeg nou eerlijk, dat is bij onze medici van lijf en leden toch ook het geval? Ik begrijp dat het zo kan werken. Vorige week nog keek ik, samen met een chirurg naar een röntgenfoto van het linkerbeen van mijn vader. Ik had echt geen 6 jaar studie nodig om vast te stellen dat het been gebroken was en dat het een complexe kwestie zou worden. Nu ligt hij te wachten op een operatie en ja, dat weet ik: ook in de operatiekamer wordt al gebruik gemaakt van robotachtige technieken en besturingen op afstand.  Alweer jaren geleden had ik een gesprek met een gynaecologe die mij vertelde dat patiënten tegenover haar steeds vaker ge

Eén van de problemen waar ik als jonge divisiemanager mee werd geconfronteerd, was de "verkeerde bed problematiek". Eén van de specialismen onder mijn verantwoordelijkheid was namelijk de neurologie. Zij hadden ruim 70 bedden, verdeeld over 2 lokaties en 3 afdelingen. Ruim de helft van deze bedden was bezet met een hoogbejaarde patiënt die, na een hersenbloeding, moest wachten op een plekje in het verpleeghuis. Omdat deze mensen waren uitbehandeld, was het dagtarief voor hen flink teruggeschroefd.De neurologen konden niets meer en doen, dus het was echt afwachten totdat er plaats was. Dat kon weken en soms zelfs langer duren. De revalidatie-arts vertelde mij dat het ook voor de betreffende patiënten slecht nieuws was. Zij zouden baat hebben bij intensieve begeleiding, bv door fysiotherapeuten, maar dat kon het ziekenhuis hen niet bieden. Als ze dan eindelijk werden overgeplaatst, dan was het vaak al te laat: er was niet veel meer te beginnen met de verzwakte, oude lijven en h

Het verdwenen Itersonziekenhuis in Gouda   Mijn vader ligt inmiddels alweer een tijdje op de afdeling orthopedie. Deze bevindt zich in het nieuwe deel van het ziekenhuis.  In de periode dat ik voor het Groene Hart Ziekenhuis werkte, bestond dit nog uit twee lokaties: Bleuland en Jozef. Het Bleuland ziekenhuis was de samenvoeging van het voormalige ziekenhuis "de Wijk", een PC-organisatie en het Iterson ziekenhuis, het gemeente ziekenhuis. In de structuur van het, samen ontwikkelde nieuwe gebouw in de nieuwbouwwijk Bloemendaal, was nog altijd terug te zien dat dit een verstandshuwelijk was geweest. De linker- en rechterzijde van het gebouw waren vrijwel exacte spiegels van elkaar en in de ene helft werden de PC-patiënten geholpen en in de andere helft de niet-gelovigen. Er waren zelfs twee personeelsrestaurants. We hebben het over de jaren zeventig van de vorige eeuw. Gouda was toen nog een sterk verzuilde stad. Het Jozef vertegenwoordigde de nog altijd aanzienlijke groep Room

 Stel je voor. Je bent een volwassen mens. Je bent hoogbejaard en je hebt je been gebroken. De enige manier, naast stevige pijnstillers, om geen pijn te hebben, is plat op je rug in bed blijven liggen. Je bent volkomen afhankelijk. Alle normale handelingen zijn opeens een probleem. We komen dus bij uitstek op het terrein van de verpleegkundige: hulp bij ADL (de dagelijkse handelingen). Dat kan je op verschillende manieren doen. Vandaag, zo begreep ik, heeft er een aanvaring plaatsgevonden met een (mannelijke) verpleegkundige. Mijn vader had aandrang en belde. De verpleegkundige constateerde dat mijn vader al ontlasting in zijn luierbroek had zitten en sprak mijn vader hier op aan. Eerder sprak een andere verpleegkundige met mijn vader af dat hij het maar zo moest doen omdat iedere andere manier gewoon te pijnlijk was. Je bent 88. Je ligt hulpeloos en plat op je rug. Je hebt pijn bij iedere beweging en je bent volkomen afhankelijk. Mijn vader is, ondanks zijn leeftijd, behoorlijk assert

  Tja, wat doe je als je op een ziekenhuisbed ligt, je jezelf nauwelijks kan bewegen omdat dit pijn doet en je wacht op het moment van de operatie? Niet erg veel dus. Mijn vader gebruikt zijn tablet om te luisteren naar ingesproken boeken of hij luistert naar muziek. Als de tablet tenminste het juiste netwerk selecteert, anders is hij verloren: met geen mogelijkheid kan hij van netwerk veranderen door zijn slechte zicht. Hij moppert wat op de maaltijden. Hij vindt iets van zijn buurvrouw en hij peuzelt een mandarijntje. Hij leeft op als er bezoek is en ligt veel te suffen als hij alleen is.  Vanuit de deur kijk ik naar mijn slapende vader. Weer valt het mij op dat hoe ouder hij wordt, des te meer hij op zijn moeder gaat lijken. Een echte Dijkshoorn. Als hij spreekt, hoor ik echter weer zijn vader: een ras-Amsterdammer. Allebei hebben ze de neiging om, met een sterk Amsterdams accent, de woorden wat lijzig, alsof ze aan elkaar worden geplakt, uit te spreken. Mijn moeder sprak altijd ABN

  De vraag viel haar blijkbaar wat rauw op haar dak. Ze keek me tenminste vertwijfeld aan en vroeg of "de verpleegkundige" dit wist. Toen ik haar uitlegde dat ik niet goed kon zien wie op de gang verpleegkundige, arts, laborant of patiëntenvervoerder was; iedereen droeg een vergelijkbaar groen/wit uniform, begon ze over de arts. Of hij ervan wist. Ook dat was niet het geval, om de doodeenvoudige reden dat ik niet wist wie de behandelend arts van mijn vader was. Ze zuchtte diep en pakte een briefje. Ze kondigde aan mijn vraag aan de dokter door te spelen. Ik keek nog eens naar het bordje op haar deur: afdelingssecretaresse. Ik had haar gevraagd om mij te bellen als de behandelend arts, later die middag, langs zou komen om met mijn vader de behandelstrategie door te spreken. Op verzoek van mijn vader had ik aangegeven bij dit gesprek aanwezig te willen zijn. Ik begreep dat dit zeer waarschijnlijk niet ging lukken. Ik bedacht dat er blijkbaar niet veel was veranderd in dit zieke

    Ziekenhuisopnames zijn mijn vader niet vreemd. Als jongen van een jaar of negentien begon het al met een bijna dodelijke beenmergontsteking; als veertiger ontwikkelde hij hartritmestoornissen waarvoor incidenteel een opname nodig was en hij van die tijd af met grote regelmaat de polikliniek van de cardioloog moest bezoeken. Mogelijk door zijn vroege ervaringen met de onbetrouwbaarheid van zijn lijf, is mijn vader altijd iemand geweest die snel te rade ging bij de huisarts bij pijn of onbegrepen signalen van zijn lichaam. Mogelijk ook dat hier een generatie-aspect speelt: de dokter is voor mensen van de leeftijd van mijn vader nu eenmaal een belangrijke autoriteit. Mogelijk weer als reactie hierop, heb ik zelfs een zekere angst om met mogelijke kwalen richting de huisarts te gaan. Ik vrees iedere vorm van medicalisering en vertrouw er soms teveel op dat mijn lijf problemen wel zal oplossen. Ik weet bijvoorbeeld niet eens hoe mijn huisarts heet en kan me niet herinneren wanneer ik hi

   Als ik kom aanrijden bij de flat van mijn vader, staat er een heel ontvangstcomité op mij te wachten. De buurvrouw die mijn vader om hulp hoorde roepen; de flat-huismeester die mijn broer heeft gebeld; een agent en twee ambulancemedewerkers.  Nog een keer. Een buurvrouw, een huismeester, een agent en twee ambulancemedewerkers. Al die mensen zijn dus in beweging gekomen omdat ze hulpgeroep hoorden. Dit geldt ook voor mijn broer en mij, maar het gaat bij ons om onze vader en al die mensen op de galerij hebben verder geen hechte band met hem. Blijkbaar komen we, gelukkig, nog steeds in beweging als er om hulp wordt gevraagd. Omdat het iemand is die in onze flat woont of omdat vanuit de samenleving als opdracht bij ons is neergelegd. Een samenleving die zich dus ook bekommert om hulpbehoevenden. Over dit laatste bestaan ook wel weer veel zorgen (en die herken ik), maar vanavond is het er en het hoeft maar te worden aangeroepen. Dit overkomt ons ook in het ziekenhuis. Het is allemaal ge

    Alhoewel we natuurlijk wel wisten dat het een kwestie van tijd was, was het afgelopen donderdag toch nog een hele schok. Mijn vader is gevallen en heeft hierbij zijn been gebroken. Mijn vader is 88 jaar oud en alleen hierom is een dergelijke breuk een zorgelijke ontwikkeling. Maar er is meer. Mijn vader heeft op 19-jarige leeftijd een beenmergontsteking doorgemaakt. In die tijd, we hebben het over begin jaren vijftig van de vorige eeuw, had een arts geen andere oplossing om deze dodelijke kwaal te doorbreken dan door het wegschrapen van het beenmerg en het been vol te storten "met beton", zoals mijn vader placht uit te leggen. Hierbij werd ook zijn heupgewricht gefixeerd en ook zijn knie hield hierdoor al snel op met bewegen. Mijn vader kreeg aldus links een stijf been. Het alternatief was een vroegtijdig overlijden; het is in die periode wekenlang erg spannend geweest of hij het zou halen, met name door de hoge koortsen, maar hij heeft het dus gered en op ee